
Co robić po wypadku samochodowym
Zderzenie dwóch pojazdów, nawet jeśli nie pociąga za sobą poważnych skutków zdrowotnych, jest sytuacją silnie stresującą. Tym bardziej, że bezpośrednio po zdarzeniu uczestnicy muszą nie tylko zachować zimną krew, lecz także podjąć szereg czynności, których zaniechanie może mieć istotne konsekwencje prawne oraz finansowe.
Jaka jest zatem procedura po wypadku drogowym oraz jakie obowiązki i prawa przysługują uczestnikom takich zdarzeń w Polsce?
Wypadek samochodowy – co robić?
Bezpośrednio po zderzeniu należy przede wszystkim zadbać o bezpieczeństwo – zarówno własne, jak i pozostałych uczestników ruchu drogowego. Jeśli doszło do wypadku, w którym są osoby ranne, kierowcy są zobowiązani do natychmiastowego udzielenia pierwszej pomocy oraz wezwania służb ratunkowych. Brak podjęcia takich działań może zostać zakwalifikowany jako przestępstwo z art. 162 kodeksu karnego.
W sytuacji, gdy nie ma poszkodowanych, a jedynie uszkodzone mienie, nadal konieczne jest zabezpieczenie miejsca zdarzenia – należy ustawić trójkąt ostrzegawczy w odpowiedniej odległości (w terenie zabudowanym – do 1 m za pojazdem, poza – co najmniej 30–50 m) oraz włączyć światła awaryjne. Przestawienie pojazdów jest dozwolone jedynie wtedy, gdy utrudniają ruch lub zagrażają bezpieczeństwu. W przeciwnym razie należy pozostawić je w miejscu kolizji do czasu wykonania dokumentacji zdarzenia.
Kiedy konieczne jest wezwanie policji?
W polskim porządku prawnym nie każde zdarzenie drogowe wymaga interwencji funkcjonariuszy. W przypadku tzw. kolizji – czyli sytuacji, w której nie ma ofiar w ludziach, a szkody ograniczają się wyłącznie do majątku – uczestnicy mogą samodzielnie spisać oświadczenie o winie i rozjechać się bez udziału policji. Wezwanie patrolu jest natomiast bezwzględnie wymagane w następujących przypadkach:
- gdy są osoby ranne lub ofiary śmiertelne,
- gdy sprawca zbiegł z miejsca zdarzenia,
- gdy jeden z uczestników nie posiada uprawnień do kierowania pojazdem lub ubezpieczenia OC,
- gdy istnieje podejrzenie, że którykolwiek z kierowców znajduje się pod wpływem alkoholu lub innych środków odurzających,
- gdy doszło do sporu co do przebiegu zdarzenia i jego winowajcy.
Należy pamiętać, że wezwana na miejsce policja sporządza notatkę urzędową, która może stanowić kluczowy dowód w ewentualnym postępowaniu cywilnym lub karnym.
Oświadczenie o zdarzeniu drogowym – co powinno zawierać?
W sytuacji, gdy nie ma konieczności angażowania służb, warto sporządzić szczegółowe oświadczenie, podpisane przez wszystkich uczestników. Dokument ten powinien zawierać m.in.:
- datę, godzinę oraz miejsce zdarzenia,
- dane osobowe i kontaktowe kierowców (imię, nazwisko, adres zamieszkania, PESEL),
- informacje o pojazdach (marka, model, numer rejestracyjny, numer VIN, dane właściciela),
- numer polisy OC oraz nazwę ubezpieczyciela,
- szczegółowy opis zdarzenia, wraz ze szkicem sytuacyjnym,
- wskazanie sprawcy oraz jego podpis wraz z jednoznacznym przyznaniem się do winy.
W przypadku braku winy drugiego kierowcy – np. gdy winny odmówi podpisania dokumentu – warto zadbać o dokumentację fotograficzną miejsca zdarzenia, uszkodzeń pojazdów oraz ewentualnych śladów (hamowania, odłamków szkła, płynów eksploatacyjnych). Wspomniane materiały mogą mieć istotne znaczenie dowodowe przy dochodzeniu roszczeń odszkodowawczych.
Obowiązki wynikające z przepisów prawa o ruchu drogowym
Zgodnie z art. 44 ustawy Prawo o ruchu drogowym, każdy uczestnik kolizji lub wypadku ma obowiązek:
- zatrzymać pojazd i nie oddalać się z miejsca zdarzenia bez uzasadnionej przyczyny,
- przedsięwziąć środki niezbędne do zabezpieczenia ruchu,
- niezwłocznie powiadomić odpowiednie służby, jeśli są ranni lub zabici,
- podać swoje dane osobowe oraz dane pojazdu na żądanie drugiego uczestnika bądź funkcjonariusza publicznego,
- udzielić pomocy poszkodowanym.
Naruszenie tych obowiązków może skutkować nie tylko sankcjami administracyjnymi (mandaty karne, punkty karne), ale także odpowiedzialnością karną, jeśli zaniechanie miało wpływ na życie lub zdrowie innych osób.
Wypadek w Polsce – prawa i obowiązki uczestnika zdarzenia drogowego
Nie wolno zapominać, że uczestnik zdarzenia drogowego nie jest wyłącznie stroną podlegającą obowiązkom – posiada on również określone prawa. Warto je znać, by nie dopuścić do naruszenia własnych interesów majątkowych bądź osobistych.
Po stronie poszkodowanego znajdują się między innymi:
- prawo do uzyskania pełnej informacji o sprawcy, jego pojeździe oraz polisie OC,
- prawo do odszkodowania obejmującego zarówno koszty naprawy pojazdu, jak i utracone dochody, wynajem samochodu zastępczego czy inne szkody pośrednie,
- prawo do zadośćuczynienia za doznaną krzywdę (np. w przypadku uszczerbku na zdrowiu),
- prawo do skorzystania z pomocy prawnej i technicznej – w tym także z rzeczoznawcy motoryzacyjnego,
- prawo do odwołania się od decyzji ubezpieczyciela.
Po stronie sprawcy znajdują się natomiast:
- obowiązek ujawnienia danych osobowych i ubezpieczeniowych,
- obowiązek współpracy z ubezpieczycielem,
- obowiązek zabezpieczenia interesów osób poszkodowanych.
Naruszenie tych obowiązków, w szczególności próba zatajenia danych lub ucieczka z miejsca zdarzenia, może skutkować odpowiedzialnością karną – włącznie z pozbawieniem wolności.
Oceń artykuł
Komentarze