Art. 135.
1. Policjant:
1) zatrzyma wydane w kraju prawo jazdy za pokwitowaniem w przypadku:
a) uzasadnionego podejrzenia, że kierujący pojazdem znajduje się w stanie
nietrzeźwości lub w stanie po użyciu alkoholu albo środka działającego
podobnie do alkoholu,
b) gdy upłynął termin ważności prawa jazdy,
c) przekroczenia przez kierującego pojazdem liczby 24 punktów za
naruszenie przepisów ruchu drogowego w okresie 5 lat od wydania
skierowania na kurs reedukacyjny, o którym mowa w art. 99 ust. 1
pkt 4 lit. a ustawy z dnia 5 stycznia 2011 r. o kierujących pojazdami,
d) przekroczenia przez kierującego pojazdem w okresie 1 roku od dnia
wydania po raz pierwszy prawa jazdy liczby 20 punktów za naruszenie
przepisów ruchu drogowego lub stwierdzenia, na podstawie
prawomocnych rozstrzygnięć, że w okresie 2 lat od dnia wydania po raz
pierwszy prawa jazdy popełnił on przestępstwo przeciwko
bezpieczeństwu w komunikacji lub trzy wykroczenia określone w art. 86
§ 1, 1a lub 2, art. 86b § 1, art. 87 § 1, art. 92a § 2, art. 92b, art. 97a lub
art. 98 ustawy z dnia 20 maja 1971 r. – Kodeks wykroczeń (Dz. U. z 2021
r. poz. 2008, 2052, 2269 i 2328),
e) stwierdzenia braku dokumentu, o którym mowa w art. 38 ust. 1 pkt 3a
lub 4a, lub prowadzenia pojazdu niewyposażonego w blokadę
alkoholową w przypadku, o którym mowa w art. 13 ust. 5 pkt 7 ustawy
z dnia 5 stycznia 2011 r. o kierujących pojazdami,
f) popełnienia w okresie próbnym, o którym mowa w art. 91 ustawy z dnia
5 stycznia 2011 r. o kierujących pojazdami, trzech wykroczeń przeciwko
bezpieczeństwu w komunikacji lub jednego przestępstwa przeciwko
bezpieczeństwu w komunikacji;
2) zatrzyma wydane w kraju prawo jazdy za pokwitowaniem w przypadku
ujawnienia czynu polegającego na:
a) kierowaniu pojazdem z prędkością przekraczającą dopuszczalną
o więcej niż 50 km/h na obszarze zabudowanym lub
b) przewożeniu osób w liczbie przekraczającej liczbę miejsc określoną
w dowodzie rejestracyjnym (pozwoleniu czasowym) lub wynikającą
z konstrukcyjnego przeznaczenia pojazdu niepodlegającego rejestracji;
przepis nie dotyczy przewozu osób autobusem w publicznym transporcie
zbiorowym w gminnych, powiatowych i wojewódzkich przewozach
pasażerskich w rozumieniu ustawy z dnia 16 grudnia 2010 r. o
publicznym transporcie zbiorowym (Dz. U. z 2021 r. poz. 1371 i 2445),
o ile w pojeździe przewidziane są miejsca stojące;
2a) zatrzyma wydane w kraju prawo jazdy za pokwitowaniem w przypadku
ujawnienia podczas kontroli drogowej, że kierowca wykonujący przewóz
drogowy, do którego mają zastosowanie przepisy rozporządzenia (WE) nr
561/2006 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 15 marca 2006 r. w sprawie
harmonizacji niektórych przepisów socjalnych odnoszących się do transportu
drogowego oraz zmieniającego rozporządzenia Rady (EWG) nr 3821/85 i
(WE) 2135/98, jak również uchylającego rozporządzenie Rady (EWG) nr
3820/85 (Dz. Urz. UE L 102 z 11.04.2006, str. 1, z późn. zm. ) lub umowy
europejskiej dotyczącej pracy załóg pojazdów wykonujących
międzynarodowe przewozy drogowe (AETR), sporządzonej w Genewie dnia
1 lipca 1970 r., podczas bieżącego dziennego czasu prowadzenia pojazdu
wykonywał ten przewóz pojazdem wyposażonym w tachograf:
a) wbrew obowiązkowi nie rejestrując za pomocą tachografu na
wykresówce lub karcie kierowcy wskazań w zakresie prędkości pojazdu,
aktywności kierowcy lub przebytej drogi,
b) używając cudzej karty kierowcy, używając co najmniej dwóch własnych
kart kierowcy, używając cudzej wykresówki, używając jednocześnie
kilku wykresówek,
c) korzystając z niedozwolonego urządzenia, przedmiotu lub zmienionego
oprogramowania umożliwiającego lub powodującego podrabianie lub
przerabianie danych rejestrowanych przez tachograf,
d) jeżeli tachograf został odłączony;
3) może zatrzymać wydane w kraju prawo jazdy za pokwitowaniem
w przypadku uzasadnionego podejrzenia, że kierowca popełnił przestępstwo
lub wykroczenie, za które może być orzeczony zakaz prowadzenia pojazdów.
2. Przepisu ust. 1 pkt 2 lit. b nie stosuje się, jeżeli liczba przewożonych osób
w sposób, o którym mowa w tym przepisie, nie przekracza:
1) 5 – w przypadku przewożenia ich autobusem;
2) 2 – w przypadku przewożenia ich samochodem osobowym, samochodem
ciężarowym lub w przyczepie ciągniętej przez ciągnik rolniczy lub pojazd
wolnobieżny.
3. Przepisu ust. 1 pkt 2 nie stosuje się, jeżeli kierujący pojazdem dopuścił się
naruszenia, o którym mowa w tym przepisie, działając w celu uchylenia
bezpośredniego niebezpieczeństwa grożącego dobru chronionemu prawem, jeżeli
niebezpieczeństwa tego nie można było uniknąć inaczej, a poświęcone dobro
w postaci bezpieczeństwa na drodze przedstawiało wartość niższą od dobra
ratowanego.
4. Pokwitowanie zatrzymania prawa jazdy z przyczyn, o których mowa
w ust. 1 pkt 1 lit. b oraz pkt 3, uprawnia do kierowania pojazdem w ciągu 7 dni.
5. Pokwitowanie zatrzymania prawa jazdy z przyczyn, o których mowa w ust.
1 pkt 1 lit. c oraz f oraz pkt 2 i 2a, uprawnia do kierowania pojazdem w okresie 24
godzin od chwili zatrzymania.
6. W przypadku, o którym mowa w ust. 1 pkt 1 lit. e, w zakresie braku
dokumentu, o którym mowa w art. 38 ust. 1 pkt 3a lub 4a, starosta wydaje
zatrzymane prawo jazdy przez wprowadzenie do centralnej ewidencji kierowców
informacji o zwrocie, po przedstawieniu brakującego dokumentu.
Art. 135a.
1. Policjant:
1) zatrzyma prawo jazdy wydane przez państwo inne niż Rzeczpospolita Polska
za pokwitowaniem w przypadku:
a) uzasadnionego podejrzenia, że kierujący pojazdem znajduje się w stanie
nietrzeźwości lub w stanie po użyciu alkoholu albo środka działającego
podobnie do alkoholu,
b) stwierdzenia zniszczenia prawa jazdy w stopniu powodującym jego
nieczytelność,
c) podejrzenia podrobienia lub przerobienia prawa jazdy,
d) gdy upłynął termin ważności prawa jazdy,
e) gdy wobec kierującego pojazdem wydane zostało postanowienie lub
decyzja o zatrzymaniu prawa jazdy,
f) gdy wobec kierującego pojazdem orzeczono zakaz prowadzenia
pojazdów lub wydano decyzję o cofnięciu uprawnienia do kierowania
pojazdami,
g) przekroczenia przez kierującego pojazdem liczby 24 punktów za
naruszenie przepisów ruchu drogowego w okresie 5 lat od wydania
skierowania na kurs reedukacyjny, o którym mowa w art. 99 ust. 1
pkt 4 lit. a ustawy z dnia 5 stycznia 2011 r. o kierujących pojazdami,
h) przekroczenia przez kierującego pojazdem w okresie 1 roku od dnia
wydania po raz pierwszy prawa jazdy liczby 20 punktów za naruszenie
przepisów ruchu drogowego lub stwierdzenia, na podstawie
prawomocnych rozstrzygnięć, że w okresie 2 lat od dnia wydania po raz
pierwszy prawa jazdy popełnił on przestępstwo przeciwko
bezpieczeństwu w komunikacji lub trzy wykroczenia określone w art. 86
§ 1, 1a lub 2, art. 86b § 1, art. 87 § 1, art. 92a § 2, art. 92b, art. 97a lub
art. 98 ustawy z dnia 20 maja 1971 r. – Kodeks wykroczeń,
i) stwierdzenia braku dokumentu, o którym mowa w art. 38 ust. 1 pkt 3a
lub 4a, lub prowadzenia pojazdu niewyposażonego w blokadę
alkoholową w przypadku, o którym mowa w art. 13 ust. 5 pkt 7 ustawy
z dnia 5 stycznia 2011 r. o kierujących pojazdami,
j) popełnienia w okresie próbnym, o którym mowa w art. 91 ustawy z dnia
5 stycznia 2011 r. o kierujących pojazdami, trzech wykroczeń przeciwko
bezpieczeństwu w komunikacji lub jednego przestępstwa przeciwko
bezpieczeństwu w komunikacji;
2) zatrzyma prawo jazdy wydane przez państwo inne niż Rzeczpospolita Polska
za pokwitowaniem w przypadku ujawnienia czynu polegającego na:
a) kierowaniu pojazdem z prędkością przekraczającą dopuszczalną
o więcej niż 50 km/h na obszarze zabudowanym lub
b) przewożeniu osób w liczbie przekraczającej liczbę miejsc określoną
w dowodzie rejestracyjnym (pozwoleniu czasowym) lub wynikającą
z konstrukcyjnego przeznaczenia pojazdu niepodlegającego rejestracji;
przepis nie dotyczy przewozu osób autobusem w publicznym transporcie
zbiorowym w gminnych, powiatowych i wojewódzkich przewozach
pasażerskich w rozumieniu ustawy z dnia 16 grudnia 2010 r. o
publicznym transporcie zbiorowym, o ile w pojeździe przewidziane są
miejsca stojące;
2a) zatrzyma prawo jazdy wydane przez państwo inne niż Rzeczpospolita Polska
za pokwitowaniem w przypadku ujawnienia podczas kontroli drogowej, że
kierowca wykonujący przewóz drogowy, do którego mają zastosowanie
przepisy rozporządzenia (WE) nr 561/2006 Parlamentu Europejskiego i Rady
z dnia 15 marca 2006 r. w sprawie harmonizacji niektórych przepisów
socjalnych odnoszących się do transportu drogowego oraz zmieniającego
rozporządzenia Rady (EWG) nr 3821/85 i (WE) 2135/98, jak również
uchylającego rozporządzenie Rady (EWG) nr 3820/85 lub umowy
europejskiej dotyczącej pracy załóg pojazdów wykonujących
międzynarodowe przewozy drogowe (AETR), sporządzonej w Genewie dnia
1 lipca 1970 r., podczas bieżącego dziennego czasu prowadzenia pojazdu
wykonywał ten przewóz pojazdem wyposażonym w tachograf:
a) wbrew obowiązkowi nie rejestrując za pomocą tachografu na
wykresówce lub karcie kierowcy wskazań w zakresie prędkości pojazdu,
aktywności kierowcy lub przebytej drogi,
b) używając cudzej karty kierowcy, używając co najmniej dwóch własnych
kart kierowcy, używając cudzej wykresówki, używając jednocześnie
kilku wykresówek,
c) korzystając z niedozwolonego urządzenia, przedmiotu lub zmienionego
oprogramowania umożliwiającego lub powodującego podrabianie lub
przerabianie danych rejestrowanych przez tachograf,
d) jeżeli tachograf został odłączony;
3) może zatrzymać prawo jazdy wydane przez państwo inne niż Rzeczpospolita
Polska za pokwitowaniem w przypadku uzasadnionego podejrzenia, że
kierowca popełnił przestępstwo lub wykroczenie, za które może być orze-
czony zakaz prowadzenia pojazdów.
2. Przepisu ust. 1 pkt 2 lit. b nie stosuje się, jeżeli liczba przewożonych osób
w sposób, o którym mowa w tym przepisie, nie przekracza:
1) 5 – w przypadku przewożenia ich autobusem;
2) 2 – w przypadku przewożenia ich samochodem osobowym, samochodem
ciężarowym lub w przyczepie ciągniętej przez ciągnik rolniczy lub pojazd
wolnobieżny.
3. Przepisu ust. 1 pkt 2 nie stosuje się, jeżeli kierujący pojazdem dopuścił się
naruszenia, o którym mowa w tym przepisie, działając w celu uchylenia
bezpośredniego niebezpieczeństwa grożącego dobru chronionemu prawem, jeżeli
niebezpieczeństwa tego nie można było uniknąć inaczej, a poświęcone dobro
w postaci bezpieczeństwa na drodze przedstawiało wartość niższą od dobra
ratowanego.
4. Kierujący, o którym mowa w art. 136 ust. 3, jest obowiązany podać
organowi kontroli ruchu drogowego adres do doręczeń. W przypadku niewskazania
adresu do doręczeń stosuje się przepisy art. 40 § 4 i 5 Kodeksu postępowania
administracyjnego, o czym poucza się kierującego.
5. Pokwitowanie zatrzymania prawa jazdy z przyczyn, o których mowa
w ust. 1 pkt 1 lit. b–d oraz pkt 3, uprawnia do kierowania pojazdem w ciągu 7 dni.
6. Pokwitowanie zatrzymania prawa jazdy z przyczyn, o których mowa w ust.
1 pkt 1 lit. g oraz j, a także pkt 2 i 2a, uprawnia do kierowania pojazdem w okresie
24 godzin od chwili zatrzymania, a w przypadku, o którym mowa w art. 136 ust. 3
– w okresie 72 godzin.
7. W przypadku, o którym mowa w ust. 1 pkt 1 lit. i, w zakresie braku
dokumentu, o którym mowa w art. 38 ust. 1 pkt 3a lub 4a, starosta wydaje
zatrzymane prawo jazdy po przedstawieniu dokumentu.
Art. 135b.
1. Zatrzymanie wydanego w kraju prawa jazdy
2. Zatrzymanie prawa jazdy wydanego przez państwo inne niż Rzeczpospolita
Polska następuje przez zatrzymanie okazanego dokumentu niezwłocznie po
stwierdzeniu wystąpienia przesłanek określonych w art. 135a ust. 1.
<3. W przypadku gdy, zgodnie z danymi zgromadzonymi w centralnej
ewidencji kierowców, osoba posiada ważne prawo jazdy oraz ważne
tymczasowe elektroniczne prawo jazdy, informację o zatrzymaniu tego prawa
jazdy przekazuje organ właściwy w zakresie prawa jazdy. Przekazanie do
centralnej ewidencji kierowców danych o zatrzymaniu prawa jazdy skutkuje
jednoczesnym automatycznym zatrzymaniem tymczasowego elektronicznego
prawa jazdy.>
Art. 135c.
Policjant zatrzyma kartę kwalifikacji kierowcy za pokwitowaniem
w razie jej unieważnienia.
Art. 136.
[1. W przypadku, o którym mowa w art. 135b ust. 1, Policja
przekazuje niezwłocznie, jednak nie później niż w ciągu 7 dni od dnia zatrzymania
prawa jazdy, informację o zatrzymaniu prawa jazdy, według właściwości, sądowi
uprawnionemu do rozpoznania sprawy o wykroczenie, prokuratorowi lub
staroście.]
<1. W przypadku, o którym mowa w art. 135b ust. 1, Policja przekazuje
informację o zatrzymaniu prawa jazdy albo tymczasowego elektronicznego
prawa jazdy do centralnej ewidencji kierowców oraz według właściwości:
1) sądowi uprawnionemu do rozpoznania sprawy o wykroczenie lub
prokuratorowi ‒ niezwłocznie, jednak nie później niż w terminie 7 dni od
dnia zatrzymania prawa jazdy albo tymczasowego elektronicznego
prawa jazdy – na piśmie utrwalonym w postaci papierowej albo
elektronicznej;
2) staroście – niezwłocznie, jednak nie później niż w dniu zatrzymania
prawa jazdy albo tymczasowego elektronicznego prawa jazdy.>
<1a. Informację, o której mowa w ust. 1 pkt 2, przekazuje się staroście za
pośrednictwem systemu teleinformatycznego obsługującego centralną
ewidencję kierowców przez jej automatyczne udostępnienie do pobrania za
pomocą systemu teleinformatycznego umożliwiającego realizację zadań
organów właściwych do wydawania dokumentów stwierdzających
uprawnienia do kierowania pojazdami, o którym mowa w art. 16a ust. 1
ustawy z dnia 5 stycznia 2011 r. o kierujących pojazdami.>
2. W przypadku, o którym mowa w art. 135b ust. 2, zatrzymany dokument,
z wyjątkiem przypadku określonego w art. 135a ust. 1 pkt 1 lit. c, Policja
przekazuje niezwłocznie, jednak nie później niż w ciągu 7 dni od dnia zatrzymania
dokumentu, według właściwości, sądowi uprawnionemu do rozpoznania sprawy
o wykroczenie, prokuratorowi lub staroście.
3. Jeżeli prawo jazdy zostało wydane przez państwo inne niż Rzeczpospolita
Polska i kierujący pojazdem nie ma miejsca zamieszkania na jej terytorium, prawo
jazdy przekazuje się niezwłocznie staroście właściwemu ze względu na miejsce
naruszenia przepisów prawa o ruchu drogowym. Starosta niezwłocznie przekazuje
zatrzymane prawo jazdy do właściwego organu państwa, w którym zostało ono
wydane.
4. W przypadku przeprowadzenia badania krwi lub moczu dla oceny
trzeźwości lub zawartości środka działającego podobnie do alkoholu:
1) w przypadku, o którym mowa w art. 135b ust. 1, informację o zatrzymaniu
prawa jazdy przekazuje się wraz z wynikiem tego badania; jeżeli jednak
wynik tego badania nie został uzyskany w ciągu 30 dni od dnia zatrzymania
prawa jazdy, niezwłocznie wprowadza się do centralnej ewidencji kierowców
informację o jego zwrocie;
2) w przypadku, o którym mowa w art. 135b ust. 2, prawo jazdy przekazuje się
wraz z wynikiem tego badania; jeżeli jednak wynik tego badania nie został
uzyskany w ciągu 30 dni od dnia zatrzymania prawa jazdy, niezwłocznie
zwraca się je właścicielowi.
5. W przypadku, o którym mowa w art. 135c, zatrzymaną kartę kwalifikacji
kierowcy Policja przekazuje niezwłocznie, nie później niż w ciągu 7 dni od dnia
zatrzymania tej karty, staroście, który ją wydał.
Art. 137.
1. Postanowienie o zatrzymaniu prawa jazdy, w przypadkach
określonych w art. 135 ust. 1 pkt 1 lit. a oraz pkt 3 i w art. 135a
ust. 1 pkt 1 lit. a oraz pkt 3, wydaje w terminie 14 dni odpowiednio od dnia
otrzymania informacji o zatrzymaniu prawa jazdy albo od dnia otrzymania prawa
jazdy:
1) prokurator – w toku postępowania przygotowawczego, a sąd – po przekazaniu
sprawy do sądu;
2) w sprawie o wykroczenie – sąd właściwy do rozpoznania sprawy.
2. O wydaniu postanowienia o zatrzymaniu prawa jazdy zawiadamia się
właściwego starostę.
3. Na postanowienie o zatrzymaniu prawa jazdy służy zażalenie.
4. W przypadku gdy nie wydano postanowienia o zatrzymaniu prawa jazdy,
postanowienie o zwrocie zatrzymanego prawa jazdy wydaje odpowiednio:
1) prokurator, zawiadamiając o tym organ, który zatrzymał prawo jazdy;
2) sąd, przy czym w przypadku prawa jazdy wydanego w kraju o wydaniu
postanowienia sąd zawiadamia organ, który wydał prawo jazdy.
5. Postanowienie o zwrocie zatrzymanego prawa jazdy doręcza się jego
właścicielowi.
6. Zwrot zatrzymanego prawa jazdy wydanego w kraju następuje przez
wprowadzenie informacji o zwrocie do centralnej ewidencji kierowców:
1) przez organ, który je zatrzymał – po otrzymaniu zawiadomienia o wydaniu
przez prokuratora postanowienia o zwrocie zatrzymanego prawa jazdy lub po
okazaniu tego postanowienia;
2) przez organ, który je wydał – po otrzymaniu zawiadomienia o wydaniu przez
sąd postanowienia o zwrocie zatrzymanego prawa jazdy lub po okazaniu tego
postanowienia.
Art. 139.
1. Przepisy art. 135 i art. 135b–137 dotyczące wydanego w kraju
prawa jazdy stosuje się odpowiednio do pozwolenia na kierowanie tramwajem.
2. Przepisu art. 135–135b nie stosuje się do szefów i cudzoziemskiego
personelu przedstawicielstw dyplomatycznych, urzędów konsularnych państw
obcych oraz misji specjalnych i organizacji międzynarodowych korzystających
z przywilejów i immunitetów dyplomatycznych lub konsularnych na mocy ustaw,
umów bądź powszechnie uznanych zwyczajów międzynarodowych lub na zasadzie
wzajemności, a także do innych osób korzystających z tych przywilejów
i immunitetów.
3. W stosunku do żołnierzy pełniących czynną służbę wojskową oraz innych
osób kierujących pojazdami Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej uprawnienia
i obowiązki policjantów określone w art. 135 ust. 1, art. 135a ust. 1, art. 135b,
art. 136 ust. 1 i 2 oraz art. 137 ust. 6 pkt 1 wykonują również żołnierze Żandarmerii
Wojskowej.
4. W przypadku kontroli, o której mowa w art. 129a ust. 1, uprawnienia
i obowiązki policjantów określone w art. 135 ust. 1, art. 135a ust. 1, art. 135b, art.
135c, art. 136 ust. 1, 2 i 5 oraz art. 137 ust. 6 pkt 1 wykonują w stosunku do
kierujących pojazdami również inspektorzy Inspekcji Transportu Drogowego.
<5. Przepisy art. 130a ust. 1 pkt 6, art. 135 ust. 1 pkt 1 lit. a i d, pkt 2, 2a
i 3, ust. 4 i 5, art. 136 ust. 4 pkt 1 i art. 137 dotyczące wydanego w kraju prawa
jazdy stosuje się odpowiednio do tymczasowego elektronicznego prawa
jazdy.>
