Art. 16.
1. Kierującego pojazdem obowiązuje ruch prawostronny.
2. Kierujący pojazdem, korzystając z drogi dwujezdniowej, jest obowiązany
jechać po prawej jezdni; do jezdni tych nie wlicza się jezdni przeznaczonej do
dojazdu do nieruchomości położonej przy drodze.
2a. Kierujący pojazdem kategorii N lub N , o których mowa odpowiednio
w art. 4 ust. 1 lit. b rozporządzenia 2018/858 albo w załączniku nr 2 do ustawy, lub
zespołem pojazdów o długości ponad 7 m na autostradzie lub drodze ekspresowej
o trzech lub więcej wyznaczonych pasach ruchu na jezdni w jednym kierunku jest
obowiązany korzystać wyłącznie z dwóch pasów ruchu przeznaczonych dla danego
kierunku, znajdujących się najbliżej prawej krawędzi jezdni.
3. Kierujący pojazdem, korzystając z jezdni dwukierunkowej co najmniej
o czterech pasach ruchu, jest obowiązany zajmować pas ruchu znajdujący się na
prawej połowie jezdni.
4. Kierujący pojazdem jest obowiązany jechać możliwie blisko prawej
krawędzi jezdni. Jeżeli pasy ruchu na jezdni są wyznaczone, nie może zajmować
więcej niż jednego pasa.
5. Kierujący pojazdem zaprzęgowym, rowerem, wózkiem rowerowym,
motorowerem, wózkiem ręcznym oraz osoba prowadząca pojazd napędzany
silnikiem są obowiązani poruszać się po poboczu, chyba że nie nadaje się ono do
jazdy lub ruch pojazdu utrudniałby ruch pieszych.
6. Kierujący pojazdem znajdującym się na części jezdni, po której jeżdżą
pojazdy szynowe, jest obowiązany ustąpić miejsca nadjeżdżającemu pojazdowi
szynowemu.
7. Na skrzyżowaniu i bezpośrednio przed nim kierujący rowerem,
motorowerem lub motocyklem może poruszać się środkiem pasa ruchu, jeśli pas
ten umożliwia opuszczenie skrzyżowania w więcej niż jednym kierunku,
z zastrzeżeniem art. 33 ust. 1.
Art. 17.
1. Włączanie się do ruchu następuje przy rozpoczynaniu jazdy po
postoju lub zatrzymaniu się niewynikającym z warunków lub przepisów ruchu
drogowego oraz przy wjeżdżaniu:
1) na drogę z nieruchomości, z obiektu przydrożnego lub dojazdu do takiego
obiektu, z drogi niebędącej drogą publiczną oraz ze strefy zamieszkania;
2) na drogę z pola lub na drogę o nawierzchni twardej z drogi o nawierzchni
gruntowej;
3) na jezdnię z pobocza, z drogi dla pieszych lub z pasa ruchu dla pojazdów
powolnych;
3a) na jezdnię lub pobocze z drogi dla rowerów lub drogi dla pieszych i rowerów,
z wyjątkiem wjazdu na przejazd dla rowerów lub pas ruchu dla rowerów;
4) pojazdem szynowym – na drogę z zajezdni lub na jezdnię z pętli.
2. Kierujący pojazdem, włączając się do ruchu, jest obowiązany zachować
szczególną ostrożność oraz ustąpić pierwszeństwa innemu pojazdowi lub
uczestnikowi ruchu.
Art. 18.
1. Kierujący pojazdem, zbliżając się do oznaczonego przystanku
autobusowego (trolejbusowego) na obszarze zabudowanym, jest obowiązany
zmniejszyć prędkość, a w razie potrzeby zatrzymać się, aby umożliwić kierującemu
autobusem (trolejbusem) włączenie się do ruchu, jeżeli kierujący takim pojazdem
sygnalizuje kierunkowskazem zamiar zmiany pasa ruchu lub wjechania z zatoki na
jezdnię.
2. Kierujący autobusem (trolejbusem), o którym mowa w ust. 1, może
wjechać na sąsiedni pas ruchu lub na jezdnię dopiero po upewnieniu się, że nie
spowoduje to zagrożenia bezpieczeństwa ruchu drogowego.
Art. 18a.
1. Kierujący pojazdem, zbliżając się do miejsca postoju autobusu
szkolnego, jest obowiązany:
1) zatrzymać się, o ile kierujący tym autobusem podał sygnał zatrzymania;
2) zmniejszyć prędkość, a w razie potrzeby zatrzymać się, aby umożliwić
kierującemu tym autobusem wjazd na jezdnię lub sąsiedni pas ruchu, o ile
sygnalizuje on zamiar wykonania takiego manewru.
2. Kierujący autobusem szkolnym w sytuacji, o której mowa w ust. 1, może
wjechać na sąsiedni pas ruchu lub jezdnię dopiero po upewnieniu się, że nie
spowoduje to zagrożenia bezpieczeństwa ruchu drogowego.
Art. 19.
1. Kierujący pojazdem jest obowiązany jechać z prędkością
zapewniającą panowanie nad pojazdem, z uwzględnieniem warunków, w jakich
ruch się odbywa, a w szczególności: rzeźby terenu, stanu i widoczności drogi, stanu
i ładunku pojazdu, warunków atmosferycznych i natężenia ruchu.
2. Kierujący pojazdem jest obowiązany:
1) jechać z prędkością nieutrudniającą jazdy innym kierującym;
2) hamować w sposób niepowodujący zagrożenia bezpieczeństwa ruchu lub jego
utrudnienia;
3) utrzymywać odstęp niezbędny do uniknięcia zderzenia w razie hamowania
lub zatrzymania się poprzedzającego pojazdu.
3. Poza obszarem zabudowanym, na jezdniach dwukierunkowych o dwóch
pasach ruchu, kierujący pojazdem objętym indywidualnym ograniczeniem
prędkości albo pojazdem lub zespołem pojazdów o długości przekraczającej 7 m
jest obowiązany utrzymywać taki odstęp od pojazdu silnikowego znajdującego się
przed nim, aby inne wyprzedzające pojazdy mogły bezpiecznie wjechać w lukę
utrzymywaną między tymi pojazdami. Przepisu tego nie stosuje się, jeżeli kierujący
pojazdem przystępuje do wyprzedzania lub gdy wyprzedzanie jest zabronione.
3a. Kierujący pojazdem podczas przejazdu autostradą i drogą ekspresową jest
obowiązany zachować minimalny odstęp między pojazdem, którym kieruje,
a pojazdem jadącym przed nim na tym samym pasie ruchu. Odstęp ten wyrażony
w metrach określa się jako nie mniejszy niż połowa liczby określającej prędkość
pojazdu, którym porusza się kierujący, wyrażonej w kilometrach na godzinę.
Przepisu tego nie stosuje się podczas manewru wyprzedzania.
4. Poza obszarem zabudowanym w tunelach o długości przekraczającej
500 m, kierujący pojazdem jest obowiązany utrzymywać odstęp od
poprzedzającego pojazdu nie mniejszy niż:
1) 50 m – jeżeli kieruje pojazdem o dopuszczalnej masie całkowitej
nieprzekraczającej 3,5 t lub autobusem;
2) 80 m – jeżeli kieruje zespołem pojazdów lub pojazdem niewymienionym
w pkt 1.
5. Organ zarządzający ruchem na drogach może zmniejszyć lub zwiększyć za
pomocą znaków drogowych dopuszczalny odstęp, o którym mowa w ust. 4,
w zależności od obowiązującej w tunelu dopuszczalnej prędkości.
Art. 20.
1. Prędkość dopuszczalna pojazdu lub zespołu pojazdów na obszarze
zabudowanym wynosi 50 km/h, z zastrzeżeniem ust. 2.
1a. (uchylony)
2. Prędkość dopuszczalna pojazdu lub zespołu pojazdów w strefie
zamieszkania wynosi 20 km/h.
3. Prędkość dopuszczalna poza obszarem zabudowanym, z zastrzeżeniem
ust. 4, wynosi w przypadku:
1) samochodu osobowego, motocykla lub samochodu ciężarowego
o dopuszczalnej masie całkowitej nieprzekraczającej 3,5 t:
a) na autostradzie – 140 km/h,
b) na drodze ekspresowej dwujezdniowej – 120 km/h,
c) na drodze ekspresowej jednojezdniowej oraz na drodze dwujezdniowej
co najmniej o dwóch pasach przeznaczonych dla każdego kierunku ruchu
– 100 km/h,
d) na pozostałych drogach – 90 km/h;
2) zespołu pojazdów lub pojazdu niewymienionego w pkt 1:
a) na autostradzie, drodze ekspresowej lub drodze dwujezdniowej co
najmniej o dwóch pasach przeznaczonych dla każdego kierunku ruchu –
80 km/h,
b) na pozostałych drogach – 70 km/h.
4. Dopuszczalna prędkość autobusu spełniającego dodatkowe warunki
techniczne określone w przepisach, o których mowa w art. 66 ust. 5, na
autostradzie i drodze ekspresowej wynosi 100 km/h.
5. (uchylony)
5a. Rada Ministrów na wniosek ministra właściwego do spraw energii może,
w drodze rozporządzenia, w przypadkach, o których mowa w art. 32 ust. 1 ustawy
z dnia 16 lutego 2007 r. o zapasach ropy naftowej, produktów naftowych i gazu
ziemnego oraz zasadach postępowania w sytuacjach zagrożenia bezpieczeństwa
paliwowego państwa i zakłóceń na rynku naftowym (Dz. U. z 2021 r. poz. 2249
oraz z 2022 r. poz. 202), wprowadzić ograniczenia w dopuszczalnej prędkości
pojazdów samochodowych.
6. Prędkość dopuszczalna niektórych pojazdów, z zastrzeżeniem ust. 2,
wynosi:
1) ciągnika rolniczego (również z przyczepą) – 30 km/h;
2) pojazdu z urządzeniem wystającym do przodu więcej niż 1,5 m od siedzenia
dla kierującego – 30 km/h na obszarze zabudowanym i 60 km/h poza
obszarem zabudowanym;
3) motocykla (również z przyczepą), czterokołowca i motoroweru, którymi
przewozi się dziecko w wieku do 7 lat – 40 km/h;
4) hulajnogi elektrycznej i urządzenia transportu osobistego – 20 km/h.
Art. 21.
1. Organ zarządzający ruchem na drogach może zmniejszyć lub
zwiększyć, za pomocą znaków drogowych, prędkość dopuszczalną pojazdów
obowiązującą na obszarze zabudowanym.
2. Prędkość dopuszczalna, o której mowa w ust. 1, może być:
1) zmniejszona – jeżeli warunki bezpieczeństwa ruchu na drodze lub jej odcinku
za tym przemawiają;
2) zwiększona – jeżeli warunki ruchu na drodze lub jej odcinku zapewniają
zachowanie bezpieczeństwa ruchu.
3. Organ zarządzający ruchem na drogach może zmniejszyć, za pomocą
znaków drogowych, prędkość dopuszczalną pojazdów obowiązującą poza
obszarem zabudowanym, jeżeli warunki bezpieczeństwa ruchu na drodze lub jej
odcinku za tym przemawiają.
4. Organ rejestrujący pojazd może ustalić dla indywidualnego pojazdu
dopuszczalną prędkość niższą niż określona w art. 20, jeżeli jest to uzasadnione
konstrukcją lub stanem technicznym pojazdu. Ograniczenie prędkości należy
uwidocznić na znaku umieszczonym z tyłu pojazdu.
Art. 22.
1. Kierujący pojazdem może zmienić kierunek jazdy lub zajmowany
pas ruchu tylko z zachowaniem szczególnej ostrożności.
2. Kierujący pojazdem jest obowiązany zbliżyć się:
1) do prawej krawędzi jezdni – jeżeli zamierza skręcić w prawo;
2) do środka jezdni lub na jezdni o ruchu jednokierunkowym do lewej jej
krawędzi – jeżeli zamierza skręcić w lewo.
3. Przepisu ust. 2 nie stosuje się, jeżeli wymiary pojazdu uniemożliwiają
skręcenie zgodnie z zasadą określoną w tym przepisie lub dopuszczalna jest jazda
wyłącznie w jednym kierunku.
4. Kierujący pojazdem, zmieniając zajmowany pas ruchu, jest obowiązany
ustąpić pierwszeństwa pojazdowi jadącemu po pasie ruchu, na który zamierza
wjechać, z wyjątkiem ust. 4a i 4b, oraz pojazdowi wjeżdżającemu na ten pas ruchu
z prawej strony.
4a. W warunkach znacznego zmniejszenia prędkości na jezdni z więcej niż
jednym pasem ruchu w tym samym kierunku jazdy, w przypadku gdy nie istnieje
możliwość kontynuacji jazdy pasem ruchu z powodu wystąpienia przeszkody na
tym pasie ruchu lub jego zanikania, kierujący pojazdem poruszający się sąsiednim
pasem ruchu jest obowiązany bezpośrednio przed miejscem wystąpienia
przeszkody lub miejscem zanikania pasa ruchu umożliwić jednemu pojazdowi lub
jednemu zespołowi pojazdów, znajdującym się na takim pasie ruchu, zmianę tego
pasa ruchu na sąsiedni, którym istnieje możliwość kontynuacji jazdy.
4b. W warunkach znacznego zmniejszenia prędkości na jezdni z więcej niż
dwoma pasami ruchu w tym samym kierunku jazdy, w przypadku gdy nie istnieje
możliwość kontynuacji jazdy dwoma pasami ruchu z powodu przeszkód na tych
pasach ruchu lub ich zanikania, jeżeli pomiędzy tymi pasami ruchu znajduje się
jeden pas ruchu, którym istnieje możliwość kontynuacji jazdy, kierujący pojazdem
poruszający się tym pasem ruchu jest obowiązany bezpośrednio przed miejscem
wystąpienia przeszkody lub miejscem zanikania pasów ruchu umożliwić zmianę
pasa ruchu jednemu pojazdowi lub jednemu zespołowi pojazdów z prawej strony,
a następnie jednemu pojazdowi lub jednemu zespołowi pojazdów z lewej strony.
5. Kierujący pojazdem jest obowiązany zawczasu i wyraźnie sygnalizować
kierunkowskazem zamiar zmiany kierunku jazdy lub pasa ruchu oraz zaprzestać
sygnalizowania niezwłocznie po wykonaniu manewru.
5a. W przypadku gdy pojazd nie jest wyposażony w kierunkowskazy,
kierujący pojazdem jest obowiązany zawczasu i wyraźnie sygnalizować zamiar
zmiany kierunku jazdy lub pasa ruchu przez wyciągnięcie ręki w stronę
zamierzonej zmiany kierunku jazdy lub pasa ruchu.
6. Zabrania się zawracania:
1) w tunelu, na moście, wiadukcie lub drodze jednokierunkowej;
2) na autostradzie;
3) na drodze ekspresowej, z wyjątkiem skrzyżowania lub miejsca do tego
przeznaczonego;
4) w warunkach, w których mogłoby to zagrozić bezpieczeństwu ruchu na
drodze lub ruch ten utrudnić.
Art. 23.
1. Kierujący pojazdem jest obowiązany:
1) przy wymijaniu zachować bezpieczny odstęp od wymijanego pojazdu lub
uczestnika ruchu, a w razie potrzeby zjechać na prawo i zmniejszyć prędkość
lub zatrzymać się;
2) przy omijaniu zachować bezpieczny odstęp od omijanego pojazdu, uczestnika
ruchu lub przeszkody, a w razie potrzeby zmniejszyć prędkość; omijanie
pojazdu sygnalizującego zamiar skręcenia w lewo może odbywać się tylko
z jego prawej strony;
3) przy cofaniu ustąpić pierwszeństwa innemu pojazdowi lub uczestnikowi
ruchu i zachować szczególną ostrożność, a w szczególności:
a) sprawdzić, czy wykonywany manewr nie spowoduje zagrożenia
bezpieczeństwa ruchu lub jego utrudnienia,
b) upewnić się, czy za pojazdem nie znajduje się przeszkoda; w razie
trudności w osobistym upewnieniu się kierujący jest obowiązany
zapewnić sobie pomoc innej osoby.
2. Zabrania się cofania pojazdem w tunelu, na moście, wiadukcie, autostradzie
lub drodze ekspresowej.
Art. 24.
1. Kierujący pojazdem jest obowiązany przed wyprzedzaniem
upewnić się w szczególności, czy:
1) ma odpowiednią widoczność i dostateczne miejsce do wyprzedzania bez
utrudnienia komukolwiek ruchu;
2) kierujący, jadący za nim, nie rozpoczął wyprzedzania;
3) kierujący, jadący przed nim na tym samym pasie ruchu, nie zasygnalizował
zamiaru wyprzedzania innego pojazdu, zmiany kierunku jazdy lub zmiany
pasa ruchu.
2. Kierujący pojazdem jest obowiązany przy wyprzedzaniu zachować
szczególną ostrożność, a zwłaszcza bezpieczny odstęp od wyprzedzanego pojazdu
lub uczestnika ruchu. W razie wyprzedzania roweru, wózka rowerowego,
motoroweru, motocykla, hulajnogi elektrycznej, urządzenia transportu osobistego,
osoby poruszającej się przy użyciu urządzenia wspomagającego ruch lub kolumny
pieszych odstęp ten nie może być mniejszy niż 1 m.
3. Kierujący pojazdem jest obowiązany przy wyprzedzaniu przejeżdżać
z lewej strony wyprzedzanego pojazdu, z zastrzeżeniem ust. 4, 5, 10 i 12.
4. Pojazd szynowy może być wyprzedzany tylko z prawej strony, chyba że
położenie torów uniemożliwia takie wyprzedzanie lub wyprzedzanie odbywa się na
jezdni jednokierunkowej.
5. Wyprzedzanie pojazdu lub uczestnika ruchu, który sygnalizuje zamiar
skręcenia w lewo, może odbywać się tylko z jego prawej strony.
6. Kierującemu pojazdem wyprzedzanym zabrania się w czasie wyprzedzania
i bezpośrednio po nim zwiększania prędkości. Kierujący pojazdem wolnobieżnym,
ciągnikiem rolniczym lub pojazdem bez silnika jest obowiązany zjechać jak
najbardziej na prawo w celu ułatwienia wyprzedzania. Przepisu nie stosuje się
w przypadku, o którym mowa w ust. 12.
7. Zabrania się wyprzedzania pojazdu silnikowego jadącego po jezdni:
1) przy dojeżdżaniu do wierzchołka wzniesienia;
2) na zakręcie oznaczonym znakami ostrzegawczymi;
3) na skrzyżowaniu, z wyjątkiem skrzyżowania o ruchu okrężnym lub na którym
ruch jest kierowany.
8. Dopuszcza się wyprzedzanie w miejscach, o których mowa w ust. 7 pkt 1
i 2, na jezdni:
1) jednokierunkowej;
2) dwukierunkowej na odcinku z wyznaczonymi pasami ruchu, pod warunkiem
że kierujący nie wjeżdża na część jezdni przeznaczoną do ruchu w kierunku
przeciwnym – w miejscu, gdzie jest to zabronione znakami na jezdni.
9. Dopuszcza się wyprzedzanie w miejscu, o którym mowa w ust. 7 pkt 3,
pojazdu sygnalizującego zamiar skręcenia, pod warunkiem że kierujący nie
wjeżdża na część jezdni przeznaczoną do ruchu w kierunku przeciwnym.
10. Dopuszcza się wyprzedzanie z prawej strony na odcinku drogi
z wyznaczonymi pasami ruchu, przy zachowaniu warunków określonych w ust. 1
i 7:
1) na jezdni jednokierunkowej;
2) na jezdni dwukierunkowej, jeżeli co najmniej dwa pasy ruchu na obszarze
zabudowanym lub trzy pasy ruchu poza obszarem zabudowanym
przeznaczone są do jazdy w tym samym kierunku.
11. Zabrania się wyprzedzania pojazdu uprzywilejowanego na obszarze
zabudowanym.
12. Kierujący rowerem może wyprzedzać inne niż rower powoli jadące
pojazdy z ich prawej strony.
13. Kierującemu pojazdem kategorii N lub N , o których mowa odpowiednio
w art. 4 ust. 1 lit. b rozporządzenia 2018/858 albo w załączniku nr 2 do ustawy,
zabrania się wyprzedzania pojazdu samochodowego na autostradzie i drodze
ekspresowej o wyłącznie dwóch pasach ruchu przeznaczonych dla danego kierunku
ruchu, chyba że pojazd ten porusza się z prędkością znacznie mniejszą od
dopuszczalnej dla pojazdów kategorii N lub N obowiązującej na danej drodze.
14. Zakazu, o którym mowa w ust. 13, nie stosuje się do wyprzedzania
pojazdów wykonujących na drodze prace porządkowe, remontowe lub
modernizacyjne wysyłających żółte sygnały błyskowe.
Art. 25.
1. Kierujący pojazdem, zbliżając się do skrzyżowania, jest
obowiązany zachować szczególną ostrożność i ustąpić pierwszeństwa pojazdowi
nadjeżdżającemu z prawej strony, a jeżeli skręca w lewo – także jadącemu
z kierunku przeciwnego na wprost lub skręcającemu w prawo.
2. Przepisu ust. 1 nie stosuje się do pojazdu szynowego, który ma
pierwszeństwo w stosunku do innych pojazdów, bez względu na to, z której strony
nadjeżdża.
3. Przepisy ust. 1 i 2 stosuje się również w razie przecinania się kierunków
ruchu poza skrzyżowaniem.
4. Kierującemu pojazdem zabrania się:
1) wjeżdżania na skrzyżowanie, jeżeli na skrzyżowaniu lub za nim nie ma
miejsca do kontynuowania jazdy;
2) rozdzielania kolumny pieszych.
Art. 26.
1. Kierujący pojazdem, zbliżając się do przejścia dla pieszych, jest
obowiązany zachować szczególną ostrożność, zmniejszyć prędkość tak, aby nie
narazić na niebezpieczeństwo pieszego znajdującego się na tym przejściu albo na
nie wchodzącego i ustąpić pierwszeństwa pieszemu znajdującemu się na tym
przejściu albo wchodzącemu na to przejście, z zastrzeżeniem ust. 1a.
1a. Kierujący tramwajem, zbliżając się do przejścia dla pieszych, jest
obowiązany zachować szczególną ostrożność, zmniejszyć prędkość tak, aby nie
narazić na niebezpieczeństwo pieszego znajdującego się na tym przejściu i ustąpić
pierwszeństwa pieszemu znajdującemu się na tym przejściu.
2. Kierujący pojazdem, który skręca w drogę poprzeczną, jest obowiązany
ustąpić pierwszeństwa pieszemu przechodzącemu na skrzyżowaniu przez jezdnię
drogi, na którą wjeżdża.
3. Kierującemu pojazdem zabrania się:
1) wyprzedzania pojazdu na przejściu dla pieszych i bezpośrednio przed nim,
z wyjątkiem przejścia, na którym ruch jest kierowany;
2) omijania pojazdu, który jechał w tym samym kierunku, lecz zatrzymał się
w celu ustąpienia pierwszeństwa pieszemu;
3) jazdy wzdłuż po drodze dla pieszych lub przejściu dla pieszych,
z zastrzeżeniem art. 33 ust. 6, art. 33a ust. 2 oraz art. 33b ust. 2.
4. Kierujący pojazdem, przejeżdżając przez drogę dla pieszych lub drogę dla
pieszych i rowerów, jest obowiązany jechać powoli i ustąpić pierwszeństwa
pieszemu.
5. Przepis ust. 4 stosuje się odpowiednio podczas jazdy po placu, na którym,
ze względu na brak wyodrębnienia jezdni i dróg dla pieszych lub dróg dla pieszych
i rowerów, ruch pieszych i pojazdów odbywa się po tej samej powierzchni.
6. Kierujący pojazdem jest obowiązany zachować szczególną ostrożność przy
przejeżdżaniu obok oznaczonego przystanku tramwajowego nieznajdującego się
przy drodze dla pieszych lub drodze dla pieszych i rowerów. Jeżeli przystanek nie
jest wyposażony w wysepkę dla pasażerów, a na przystanek wjeżdża tramwaj lub
stoi na nim, kierujący jest obowiązany zatrzymać pojazd w takim miejscu i na taki
czas, aby zapewnić pieszemu swobodne dojście do tramwaju lub na drogę dla
pieszych lub drogę dla pieszych i rowerów. Przepisy te stosuje się odpowiednio
przy ruchu innych pojazdów komunikacji publicznej.
7. W razie przechodzenia przez jezdnię osoby niepełnosprawnej, używającej
specjalnego znaku, lub osoby o widocznej ograniczonej sprawności ruchowej,
kierujący jest obowiązany zatrzymać pojazd w celu umożliwienia jej przejścia.
Art. 27.
1. Kierujący pojazdem, zbliżając się do przejazdu dla rowerów, jest
obowiązany zachować szczególną ostrożność i ustąpić pierwszeństwa kierującemu
rowerem, hulajnogą elektryczną lub urządzeniem transportu osobistego oraz osobie
poruszającej się przy użyciu urządzenia wspomagającego ruch, znajdującym się na
przejeździe.
1a. Kierujący pojazdem, który skręca w drogę poprzeczną, jest obowiązany
zachować szczególną ostrożność i ustąpić pierwszeństwa kierującemu rowerem,
hulajnogą elektryczną lub urządzeniem transportu osobistego oraz osobie
poruszającej się przy użyciu urządzenia wspomagającego ruch, jadącym na wprost
po jezdni, pasie ruchu dla rowerów, drodze dla pieszych i rowerów, drodze dla
rowerów lub innej części drogi, którą zamierza opuścić.
2. (uchylony)
3. Kierujący pojazdem, przejeżdżając przez drogę dla pieszych i rowerów lub
drogę dla rowerów, jest obowiązany ustąpić pierwszeństwa kierującemu rowerem,
hulajnogą elektryczną lub urządzeniem transportu osobistego oraz osobie
poruszającej się przy użyciu urządzenia wspomagającego ruch.
4. Kierującemu pojazdem zabrania się wyprzedzania pojazdu na przejeździe
dla rowerów i bezpośrednio przed nim, z wyjątkiem przejazdu, na którym ruch jest
kierowany.
Art. 28.
1. Kierujący pojazdem, zbliżając się do przejazdu kolejowego oraz
przejeżdżając przez przejazd, jest obowiązany zachować szczególną ostrożność.
Przed wjechaniem na tory jest on obowiązany upewnić się, czy nie zbliża się pojazd
szynowy, oraz przedsięwziąć odpowiednie środki ostrożności, zwłaszcza jeżeli
wskutek mgły lub z innych powodów przejrzystość powietrza jest zmniejszona.
2. Kierujący jest obowiązany prowadzić pojazd z taką prędkością, aby mógł
go zatrzymać w bezpiecznym miejscu, gdy nadjeżdża pojazd szynowy lub gdy
urządzenie zabezpieczające albo dawany sygnał zabrania wjazdu na przejazd.
3. Kierującemu pojazdem zabrania się:
1) objeżdżania opuszczonych zapór lub półzapór oraz wjeżdżania na przejazd,
jeżeli opuszczanie ich zostało rozpoczęte lub podnoszenie nie zostało
zakończone;
2) wjeżdżania na przejazd, jeżeli po drugiej stronie przejazdu nie ma miejsca do
kontynuowania jazdy;
3) wyprzedzania pojazdu na przejeździe kolejowym i bezpośrednio przed nim;
4) omijania pojazdu oczekującego na otwarcie ruchu przez przejazd, jeżeli
wymagałoby to wjechania na część jezdni przeznaczoną dla przeciwnego
kierunku ruchu.
4. W razie unieruchomienia pojazdu na przejeździe kolejowym, kierujący jest
obowiązany niezwłocznie usunąć go z przejazdu, a jeżeli nie jest to możliwe,
ostrzec kierującego pojazdem szynowym o niebezpieczeństwie.
5. Kierujący pojazdem lub zespołem pojazdów o długości przekraczającej
10 m, który nie może rozwinąć prędkości większej niż 6 km/h, przed wjazdem na
przejazd kolejowy jest obowiązany upewnić się, czy w czasie potrzebnym na
przejechanie przez ten przejazd nie nadjedzie pojazd szynowy, lub uzgodnić czas
tego przejazdu z dróżnikiem kolejowym.
6. Przepisy ust. 1–4 stosuje się odpowiednio przy przejeżdżaniu przez tory
tramwajowe; przepis ust. 3 pkt 3 nie dotyczy skrzyżowania lub przejazdu
tramwajowego, na którym ruch jest kierowany.
Art. 29.
1. Kierujący pojazdem może używać sygnału dźwiękowego lub
świetlnego, w razie gdy zachodzi konieczność ostrzeżenia o niebezpieczeństwie.
2. Zabrania się:
1) nadużywania sygnału dźwiękowego lub świetlnego;
2) używania sygnału dźwiękowego na obszarze zabudowanym, chyba że jest to
konieczne w związku z bezpośrednim niebezpieczeństwem;
3) ostrzegania światłami drogowymi w warunkach, w których może to
spowodować oślepienie innych kierujących.
Art. 30.
1. Kierujący pojazdem jest obowiązany zachować szczególną
ostrożność w czasie jazdy w warunkach zmniejszonej przejrzystości powietrza,
spowodowanej mgłą, opadami atmosferycznymi lub innymi przyczynami, a
ponadto:
1) kierujący pojazdem silnikowym jest obowiązany:
a) włączyć światła mijania lub przeciwmgłowe przednie albo oba te światła
jednocześnie,
b) poza obszarem zabudowanym podczas mgły dawać krótkotrwałe sygnały
dźwiękowe w czasie wyprzedzania lub omijania;
2) kierujący innym pojazdem niż pojazd, o którym mowa w pkt 1, jest
obowiązany:
a) włączyć światła, w które pojazd jest wyposażony,
b) korzystać z pobocza drogi, a jeżeli nie jest to możliwe, jechać jak
najbliżej krawędzi jezdni i nie wyprzedzać innego pojazdu.
2. Obowiązek używania świateł, o którym mowa w ust. 1, dotyczy
kierującego pojazdem także podczas zatrzymania wynikającego z warunków lub
przepisów ruchu drogowego.
3. Kierujący pojazdem może używać tylnych świateł przeciwmgłowych,
jeżeli zmniejszona przejrzystość powietrza ogranicza widoczność na odległość
mniejszą niż 50 m. W razie poprawy widoczności kierujący pojazdem jest
obowiązany niezwłocznie wyłączyć te światła.
Art. 31.
1. Kierujący może holować pojazd silnikowy tylko pod warunkiem,
że:
1) prędkość pojazdu holującego nie przekracza 30 km/h na obszarze
zabudowanym i 60 km/h poza tym obszarem;
2) pojazd holujący ma włączone światła mijania również w okresie dostatecznej
widoczności;
3) w pojeździe holowanym znajduje się kierujący mający uprawnienie do
kierowania tym pojazdem, chyba że pojazd jest holowany w sposób
wykluczający potrzebę kierowania nim;
4) pojazd holowany jest połączony z pojazdem holującym w sposób
wykluczający odczepienie się w czasie jazdy; nie dotyczy to holowania
motocykla, który powinien być połączony z pojazdem holującym
połączeniem giętkim w sposób umożliwiający łatwe odczepienie;
5) pojazd holowany, z wyjątkiem motocykla, jest oznaczony z tyłu po lewej
stronie ostrzegawczym trójkątem odblaskowym, a w okresie niedostatecznej
widoczności ma ponadto włączone światła pozycyjne; zamiast oznaczenia
trójkątem odblaskowym pojazd holowany może wysyłać żółte sygnały
błyskowe w sposób widoczny dla innych uczestników ruchu;
6) w pojeździe holowanym na połączeniu sztywnym jest sprawny co najmniej
jeden układ hamulców, a w pojeździe holowanym na połączeniu giętkim –
dwa układy;
7) odległość między pojazdami wynosi nie więcej niż 3 m przy połączeniu
sztywnym, a od 4 m do 6 m przy połączeniu giętkim, przy czym połączenie
jest oznakowane na przemian pasami białymi i czerwonymi albo zaopatrzone
w chorągiewkę barwy żółtej lub czerwonej; przepisu tego nie stosuje się
w razie holowania pojazdów Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej.
2. Zabrania się holowania:
1) pojazdu o niesprawnym układzie kierowniczym lub o niesprawnych
hamulcach, chyba że sposób holowania wyklucza potrzebę ich użycia;
2) pojazdu za pomocą połączenia giętkiego, jeżeli w pojeździe tym działanie
układu hamulcowego uzależnione jest od pracy silnika, a silnik jest
unieruchomiony;
3) więcej niż jednego pojazdu, z wyjątkiem pojazdu członowego;
4) pojazdem z przyczepą (naczepą);
5) na autostradzie, z wyjątkiem holowania przez pojazdy przeznaczone do
holowania do najbliższego wyjazdu lub miejsca obsługi podróżnych.
3. W razie holowania pojazdu w sposób wykluczający potrzebę kierowania
nim lub użycia hamulców, rzeczywista masa całkowita pojazdu holowanego nie
może przekraczać rzeczywistej masy całkowitej pojazdu holującego.
Art. 32.
1. Liczba pojazdów jadących w zorganizowanej kolumnie nie może
przekraczać:
1) samochodów osobowych, motorowerów lub motocykli – 10;
2) rowerów, wózków rowerowych lub hulajnóg elektrycznych – 15;
3) pozostałych pojazdów – 5.
2. Odległość między jadącymi kolumnami nie może być mniejsza niż 500 m
dla kolumn pojazdów samochodowych oraz 200 m dla kolumn pozostałych
pojazdów.
3. (uchylony)
4. Jazda w kolumnie nie zwalnia kierującego pojazdem od przestrzegania
obowiązujących przepisów ruchu drogowego.
5. Przepisów ust. 1 i 2 nie stosuje się do pojazdów uprzywilejowanych oraz
pojazdów Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej.
6. Zabrania się wjeżdżania między jadące w kolumnie rowery, wózki
rowerowe lub hulajnogi elektryczne oraz pojazdy, o których mowa w ust. 5.
6a. Przejazd kolumny pojazdów Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej,
w skład której wchodzi więcej niż 5 pojazdów, jest dozwolony pod warunkiem
uzyskania zezwolenia wojskowego na przejazd drogowy, wydawanego przez właś-
ciwy organ wojskowy.
7. (uchylony)
Oddział 11
Przepisy dodatkowe o ruchu rowerów, hulajnóg elektrycznych, urządzeń
transportu osobistego, motorowerów oraz pojazdów zaprzęgowych
Art. 33.
1. Kierujący rowerem lub hulajnogą elektryczną jest obowiązany
korzystać z drogi dla rowerów, drogi dla pieszych i rowerów lub pasa ruchu dla
rowerów, jeżeli są one wyznaczone dla kierunku, w którym się porusza lub
zamierza skręcić. Kierujący rowerem lub hulajnogą elektryczną, korzystając
z drogi dla pieszych i rowerów, jest obowiązany zachować szczególną ostrożność
i ustępować pierwszeństwa pieszemu.
1a. Kierujący rowerem lub hulajnogą elektryczną może zatrzymać się
w śluzie dla rowerów obok innych kierujących tymi pojazdami. Jest obowiązany
opuścić ją, kiedy zaistnieje możliwość kontynuowania jazdy w zamierzonym
kierunku i zająć miejsce na jezdni zgodnie z odpowiednio art. 33 ust. 1 lub
art. 16 ust. 4 i 5.
2. Dziecko w wieku do 7 lat może być przewożone na rowerze, pod
warunkiem że jest ono umieszczone na dodatkowym siodełku zapewniającym
bezpieczną jazdę.
3. Kierującemu rowerem, hulajnogą elektryczną lub motorowerem zabrania
się:
1) jazdy po jezdni obok innego uczestnika ruchu, z zastrzeżeniem ust. 3a;
2) jazdy bez trzymania co najmniej jednej ręki na kierownicy oraz nóg na
pedałach lub podnóżkach;
3) czepiania się pojazdów.
3a. Dopuszcza się wyjątkowo jazdę po jezdni kierującego rowerem obok
innego roweru lub motoroweru, jeżeli nie utrudnia to poruszania się innym
uczestnikom ruchu albo w inny sposób nie zagraża bezpieczeństwu ruchu
drogowego.
4. (uchylony)
5. Korzystanie z drogi dla pieszych przez kierującego rowerem jest
dozwolone wyjątkowo, gdy:
1) opiekuje się on osobą w wieku do lat 10 kierującą rowerem;
2) szerokość chodnika wzdłuż drogi, po której ruch pojazdów jest dozwolony
z prędkością większą niż 50 km/h, wynosi co najmniej 2 m i brakuje drogi dla
rowerów, drogi dla pieszych i rowerów lub pasa ruchu dla rowerów;
3) warunki pogodowe zagrażają bezpieczeństwu rowerzysty na jezdni (śnieg,
silny wiatr, ulewa, gołoledź, gęsta mgła), z zastrzeżeniem ust. 6.
6. Kierujący rowerem, korzystając z drogi dla pieszych, jest obowiązany
jechać z prędkością zbliżoną do prędkości pieszego, zachować szczególną
ostrożność, ustępować pierwszeństwa pieszemu oraz nie utrudniać jego ruchu.
7. Kierujący rowerem może jechać lewą stroną jezdni na zasadach
określonych dla ruchu pieszych w przepisach art. 11 ust. 1–3, jeżeli opiekuje się on
osobą kierującą rowerem w wieku do lat 10.
Art. 33a.
1. Kierujący hulajnogą elektryczną jest obowiązany korzystać
z jezdni, po której ruch pojazdów jest dozwolony z prędkością nie większą niż
30 km/h, w przypadku gdy brakuje drogi dla rowerów, drogi dla pieszych
i rowerów oraz pasa ruchu dla rowerów.
2. Korzystanie z drogi dla pieszych przez kierującego hulajnogą elektryczną
jest dozwolone wyjątkowo, gdy droga dla pieszych jest usytuowana wzdłuż jezdni,
po której ruch pojazdów jest dozwolony z prędkością większą niż 30 km/h,
i brakuje drogi dla rowerów, drogi dla pieszych i rowerów oraz pasa ruchu dla
rowerów.
3. Kierującemu hulajnogą elektryczną zabrania się:
1) ciągnięcia lub holowania innego pojazdu;
2) przewożenia innej osoby, zwierzęcia lub ładunku;
3) jazdy po jezdni, z wyjątkiem korzystania z:
a) pasa ruchu dla rowerów,
b) przejazdu dla rowerów,
c) jezdni, po której ruch pojazdów jest dozwolony z prędkością nie większą
niż 30 km/h, w przypadku gdy brakuje drogi dla rowerów, drogi dla
pieszych i rowerów oraz pasa ruchu dla rowerów.
Art. 33b.
1. Kierujący urządzeniem transportu osobistego jest obowiązany
korzystać z drogi dla rowerów lub drogi dla pieszych i rowerów, jeżeli jest ona
wyznaczona dla kierunku, w którym się porusza lub zamierza skręcić. Kierujący
urządzeniem transportu osobistego, korzystając z drogi dla pieszych i rowerów, jest
obowiązany zachować szczególną ostrożność i ustępować pierwszeństwa
pieszemu.
2. Korzystanie z drogi dla pieszych przez kierującego urządzeniem transportu
osobistego jest dozwolone wyjątkowo, gdy brakuje drogi dla rowerów oraz drogi
dla pieszych i rowerów.
3. Kierującemu urządzeniem transportu osobistego zabrania się:
1) ciągnięcia lub holowania innego pojazdu;
2) przewożenia innej osoby, zwierzęcia lub ładunku;
3) czepiania się pojazdów;
4) jazdy po jezdni, z wyjątkiem korzystania z przejazdu dla rowerów.
Art. 33c.
Kierujący hulajnogą elektryczną lub urządzeniem transportu
osobistego, korzystając z drogi dla pieszych, jest obowiązany jechać z prędkością
zbliżoną do prędkości pieszego, zachować szczególną ostrożność, ustępować
pierwszeństwa pieszemu oraz nie utrudniać jego ruchu.
Art. 33d.
1. Zabrania się dopuszczania dziecka w wieku do 10 lat do
kierowania hulajnogą elektryczną lub urządzeniem transportu osobistego na
drodze.
2. W strefie zamieszkania dopuszcza się kierowanie hulajnogą elektryczną lub
urządzeniem transportu osobistego przez dziecko w wieku do 10 lat wyłącznie pod
opieką osoby dorosłej.
Art. 34.
1. Do zaprzęgu może być używane tylko zwierzę niepłochliwe,
odpowiednio sprawne fizycznie i dające sobą kierować.
2. Kierujący pojazdem zaprzęgowym jest obowiązany utrzymywać pojazd
i zaprzęg w takim stanie, aby mógł nad nimi panować.
3. Bezpośrednio jeden za drugim może jechać nie więcej niż 5 pojazdów
zaprzęgowych. Odległość między piątym pojazdem a następnym nie może być
mniejsza niż 200 m.
4. Kierujący pojazdem zaprzęgowym przy wjeżdżaniu na drogę o nawierzchni
twardej w miejscu, gdzie nie ma dostatecznej widoczności drogi, jest obowiązany
prowadzić zwierzę za uzdę.
5. Kierującemu pojazdem zaprzęgowym zabrania się:
1) przeciążania zwierzęcia;
2) jazdy obok innego uczestnika ruchu na jezdni;
3) pozostawiania pojazdu niezabezpieczonego przed ruszeniem;
4) jazdy pojazdem na płozach bez dzwonków lub grzechotek.